گل حسن یوسف – نحوه نگهداری، بیماری ها و درمان، تکثیر و قلمه

Related Articles

نگهداری پتوس ملکه مرمری

13 روز ago

نگهداری از سرخس پرسیاوشان با تمام نکات لازم

28 روز ago

نگهداری کالادیوم و معرفی مشکلات گیاه کالادیوم

مارس 28, 2024

گل حسن یوسف را می‌توان در گروه گیاهان آپارتمانی که دارای برگ‌های رنگی می‌باشند قرار داد. این گیاه دارای صد و پنجاه گونه است. ارتفاع این گل زیبا به بیش از ۶۵ سانتی‌متر و پرورش و گسترش آن نیز به بیش از ۲۵ سانتی‌متر می‌رسد. اگر این گیاه را در فصول سرد سال خارج از گلخانه یا آپارتمان نگهداری کنید نابود شده و از بین می رود.

برگ‌های آن اغلب به رنگ‌های سفید، سبز، زرد و قهوه ای وجود دارند. (گل حسن یوسف) به شدت آفتاب و نور خورشید را دوست دارد زیرا نور خورشید باعث زیبایی و تغییر رنگ این گیاه می‌شود. برای آبیاری آن نیز هر چهار تا شش روز باید اقدام کرد. گل حسن یوسف از جمله گلهای آپارتمانی بسیار خاص و زیبا محسوب می گردد که طرفداران زیادی نیز دارد. این گل یکی از گیاهان آپارتمانی است. نام گیاهشناسی این گیاه Solenostemon scutellarioides می‌باشد. اسم علمی حسن یوسف Coleus blumei، خانوده Labiatae و نام آلمانی آن Buntnessel می‌باشد.

نام علمی : coleus

نام فارسی : حسن يوسف

حسن‌یوسف همان‌طور كه از نامش پیداست، گلی خوش رو و زیبا در رنگ‌ها و شكل‌های متفاوت و جذاب است. حتما دقت كرده‌اید كه این گیاه اسم فارسی خودش را از نام حضرت یوسف(ع) كه به زیبارویی مشهور بود، گرفته است. حسن‌یوسف از خانواده نعناعیان است. گل‌هایش مثل گل‌های نعناع و پونه‌های كنار جوی آب‌ها در یك سنبله جای گرفته است اما برگ‌هایش در زیبایی، از گل‌ها پیشی گرفته‌اند.

البته این گل در بیشتر كشورهای غربی با نام «ملكه‌ای با دنباله‌های قرمز» شهرت دارد. شاید در نگاه اول حسن‌یوسف خیلی شبیه به اجداد وحشی‌اش كه همان گزنه‌ها هستند، به نظر برسد اما خوشبختانه آنچنان خودش را با شرایط باغچه و آپارتمان همراه كرده كه نه‌تنها آسیبی به بدن نمی‌رساند، بلكه می‌تواند به‌عنوان یک گل آپارتمانی بسیار محبوب انتخاب خوبی برای نگهداری باشد.

 

نحوه مراقبت و نگهداری از گل حسن یوسف

نور: این گیاه آفتابدوست است و تابش خورشید باعث تغییر رنگ برگ‌ها و زیبایی گیاه می‌شود. اما از تابش مستقیم خورشید به گیاه در تابستان جلوگیری کنید.

گل حسن یوسف به نور مستقیم حساس است و باید از تابش مستقیم نور خورشید دور بماند. بهترین مکان برای قرار دادن حسن یوسف در خانه یا محل کار، در تراس جنوبی یا پنجره های رو به جنوب ساختمان است. نور کم باعث زرد شدن و کم رنگ شدن برگ ها میگردد و نور غیر مستقیم متوسط برای آن بهترین گزینه است.

دما: دمای بین ۲۵ الی ۳۵ درجه سانتیگراد مناسب است.

این گل به دمای متوسط احتیاج داشته و بهترین دما برای آن، دمای بین ۱۵ الی ۲۵ درجه سانتی گراد است. هوای سرد باعث سرمازدگی آن و گرما موجب سیاهی ساقه و قارچ میشود. توجه داشته باشید که حتما تهویه هوا برای این گیاه اتفاق بیافتد. بهتر است در زمستان قبل از اینکه گیاه در اثر سرما آسیب ببیند، آن را به داخل ساختمان آورده و کنار پنجره با نور کافی بگذارید.

آبیاری: با توجه به موقعیت هر ۴ تا ۶ روز آبدهی شود.

این گیاه به آب فراوان احتیاج دارد و بهتر است قبل از آبیاری، خاک را با انگشت چک کنید و اگر خشک بود اقدام به آبیاری کنید. همانطور که قبلا گفتیم، بزرگترین دشمن حسن یوسف آبیاری نادرست و است و باید در زمستان و تابستان که اتاق تهویه‌ی مناسبی ندارد، از آبیاری زیاد پرهیز کنید. آبیاری بیش از حد سبب سیاه شدن ساقه ها و گرفتن قارچ می‌شود. بهترین روش آبیاری گیاهان از قسمت زیرین است که بهتر است مقاله‌ی آن را کامل مطالعه کنید.

رطوبت: رطوبت هوای ۵۰ تا ۷۰ درصد را می‌پسندد.

این گیاه به رطوبت متوسط احتیاج دارد و برای تامین آن میتوان گاهی برگها را غبار پاشی کرد. در صورت خشک بودن بیش از حد هوا، می‌توان برای تامین رطوبت گیاه، از جزیره استفاده کرد.

خاک: مخلوطی از خاک باغچه، خاکبرگ و ماسه، خاک مناسب رشد این گیاه است. خاک قلیایی احتیاج دارد.

بهترین خاک برای این گیاه، نسبت های مساوی ماسه شسته شده +خاک برگ+کودپوسیده دامی+ خاک باغچه میباشد.

هرس: برای این که فرم گیاه، بوته‌ای و زیبا شود، باید سرشاخه‌ها و گل‌ها را هنگام ظهور، پنسمان یا قطع کرد.

این گیاه رشد سریعی دارد و بهتر است زود به زود آن‌ را هرس کنید. در صورت هرس نکردن شاخه های بلند زیبایی حسن یوسف از بین می‌رود. برای رشد گیاه به شکل بوته از ساقه‌های مرکزی گیاه در حدود ۱۵-۱۰ سانتیمتر باقی گذاشته و بقیه را قطع کنید تا رشد جوانه‌هایی جانبی تحریک شود.

حتی میتوان شاخه را از نزدیکی خاک قطع کرد و مشکلی برای رشد بعدی این شاخه ایجاد نمی‌شود. کوتاه کردن شاخه‌های حسن یوسف اجتناب ناپذیر است و اگر انجام نشود شاخه ها بیش از حد بلند و علفی خواهند شد. بخصوص در گیاهانی که پیر شده‌اند موجب بدشکلی گیاه خواهد شد. برای حفظ قدرت رویش گیاه زمانی که ساقه‌های گل شکل گرفتند می‌توان آنان را جدا کرد.

کود: کود مورد نیاز حسن یوسف را می‌توان به میزان ۳ گرم در لیتر، هر دو هفته یکبار، از فروردین تا مهرماه، مورد استفاده قرار داد.

در فصول رشد یعنی بهار و تابستان، دو هفته یکبار با کودهای توصیه شده گلتان را تقویت کنید. بهتر است زمانی که رشد فعال آن در بهار شروع شد، به آن کود دهید و هرس را انجام دهید.

تعویض گلدان
هر ۶ ماه ته گلدان را چک کنید که آیا ریشه ها بیرون زده یا نه و در صورت بیرون زدن ریشه گلدان را تعویض کنید. به طور معمول هر 1 یا 2 سال یکبار، گیاه نیاز به تعویض گلدان دارد.

تمیز نمودن برگها
حسن یوسف، به دلیل داشتن برگهای زیبا در رنگها و طرحهای متنوع معروف است. گرد و غبار موجود در هوا، برگهای آن را کدر می‌کند و زیبایی خود را از دست می‌دهد. علاوه بر کم شدن زیبایی، راه تنفس گیاه بسته می‌شود و رشد خود را از دست می‌دهد. بنابراین بهتر است هر از گاهی، برگها را تمیز کنید. استفاده از محلول خانگی رقیق شیر و آب بهترین راه برای جلا بخشیدن به برگهای حسن یوسف است. هرچه از اسپری های براق کننده و شیمیایی برای تمیز کردن استفاده نکنید بهتر است.

بیماری های حسن یوسف و درمان :

علت بی حال شدن حسن یوسف
بی حالی برگها و ساقه های حسن یوسف عوامل مختلفی می‌تواند داشته باشد. ممکن است این مشکل به دلیل خشکی کشیدن بیش از حد گیاه، آبیاری زیاد، سرمای زیاد، کمبود نور و یا از همه مهم تر دریافت نور مستقیم خورشید باشد. بهتر است در مورد گیاهتان تمامی موارد ذکر شده را بررسی کنید و به محض پبدا کردن مشکل در صدد رفع آن اقدام کنید.

برگها زرد میشود و می ریزد: میتواند از کمبود رطوبت یا تشنگی باشد شرایط را  بازبینی کنید

علت این اتفاق میتواند از کمبود رطوبت یا تشنگی گیاه باشد. در صورتی که برگهای پایین گیاه تنها با یک تماس کوچک بیفتند، رطوبت و آبیاری زیاد می‌تواند باعث بروز این مشکل شده باشد. در اینصورت آبیاری را کم کرده و زهکش گلدان را بررسی کنید.

برگهای پایین زرد شده و میریزد: آبیاری زیاد است آبیاری را کم کنید و زهکش گلدان را بازدید کنید

برگها خشک شده و میریزد: این مشکل به خاطر خشکی و گرمی هواست. باید شیوه ی آبیاری را تغییر داده و از بهترین روش آبیاری، یعنی آب دادن از قسمت زیرین گیاه را امتحان کنید. همچنین حجم آب را کم کرده و تعداد دفعات آبیاری را بالا ببرید.

برگها در حالی که سالمند میریزد : این مشکل می‌تواند به دلیل سردی هوا یا آبیاری کم ایجاد شده باشد. بهتر است قسمت های مختلف گیاه و خاک را از نظر وجود آفت بررسی کنید. ریزش برگهای مسن نیز اگر به دلیل تغییر هوا و سرد شدن آن نباشید، امری طبیعی است.

گیاه خوذ را انداخته است: عوامل مختلف عامل آن است به خاطر تشنگی یا آبیاری زیاد  یا سرما یا کمبود نور ویا از همه مهم تر نور مستقیم خورشید باشد!! شرایط را چک کنید.

بلند شدن بیش از حد ساقه حسن یوسف
اگر گیاه جوان باشد، دلیل آن می‌تواند نور کم و هرس نکردن شاخه‌ها باشد. برای حل این مشکل، باید سعی کنید در اولین فرصت، هرس را انجام داده و گیاه را به مکان پر نور تری منتقل کنید. در صورتی که گیاه مسن باشد، این اتفاق امری طبیعی است.

رنگ برگها کمرنگ و محو میشود : این مشکل در اثر نور کم و یا احتمالا استفاده از کود شکری (ازته) میباشد. پش اگر نور دریافتی گیاه کم باشد و از کود ازت استفاده کنید این مشکل ایجاد میشود. بهترین مکان برای قرار دادن گیاه، پشت پنجره جنوبی است. بهتر است در فصول رشد ( بهار و تابستان ) گیاه را با کود کامل تغذیه کنید.

نقاط سوخته روی برگ بوجود آمده : علت سوختگی برگ حسن یوسف میتواند از غبار پاشی در جلوی نور مستقیم خورشید باشد. بهتر است برای غبار پاشی ساعاتی در روز را انتخاب کنید که گیاه در مقابل نور آفتاب نباشد. همچنین تابش مستقیم نور خورشید برروی گیاه به مدت طولانی نیز سبب بروز این مشکل خواهد شد.

قهوه ای شدن برگ ها و سوختن حاشیه آن ها
قهوه ای شدن برگهای گیاهان آپارتمانی، از رایج ترین بیماری هایی است که همیشه با آن مواجهیم. برای حل این مشکل، خاک باید زهکش مناسب داشته باشد. بنابراین خاک هایی که ضعیف هستند و آب را زیاد در خود نگه می‌دارند، به گیاه آسیب می‌رسانند و باعث بروز این مشکل خواهند شد. همچنین اگر حالت غرقابی برای خاک گیاه اتفاق بیافتد، برگها قهوه ای شده و حاشیه برگها سوخته و می‌ریزند.

حشرات سفید پنبه مانند روی گیاه مشخص می باشند : شپشک آرد آلود است سعی کنید اول با پنبه آغشته شده به الکل یا شیره تنباکو روی حشرات بمالید اگر نتیجه نداد از سموم سیستمیک مثل سم کونفیدور  استفاده کنید.

شپشك آردآلود بزرگ‌ترين دشمن حسن‌يوسف در آپارتمان است. البته در گل‌هايي كه در حياط كاشته مي‌شوند، گاهي شته‌ها هم مشكل ايجاد مي‌كنند. اگر فقط چند جاي گياه‌تان حالت آردي به خودش گرفت و متوجه شديد كه حشره‌هاي خيلي ريز و سمج به ساقه‌ها و برگ‌ها چسبيده‌اند، مي‌توانيد برگ‌ها را زير آب ولرم بشوييد تا اين آفت‌ها از ساقه جدا شوند. اگر جدا نمي‌شوند به كمك يك گوش پاك كن كه روي آن مايع ظرفشويي ماليده‌ايد، اين حشرات را جدا كنيد و سپس ساقه را با آب شست‌وشو دهيد.
اگر در نهايت شپشك‌ها با تعداد زياد حمله و خيلي روي گياه رشد و توسعه پيدا كرده‌اند، شك نكنيد و خيلي سريع همه ساقه‌ها و برگ‌ها را تا سطح خاك هرس كنيد. برگ‌ها و شاخه‌هاي جديد ديگر آفت نخواهند داشت. حسن‌يوسف نسبت به هرس شديد، مقاوم است.

این آفت با نام شپشک آردآلود معروف است و علاوه بر آفت گل حسن یوسف، برای باقی گیاهان نیز مشکل ساز است. از بین بردن آن در ابتدای نمایان شدن کار سختی نیست و تنها نیاز به توجه دارد. بهتر است در فصول گرم مانند بهار و تابستان، به گیاه خود بیشتر توجه کنید و در صورت بروز این مشکل سریع آن را رفع کنید.

شپشک آردآلود در ابتدا برروی قسمت های اتصال برگ به ساقه و پشت برگها یافت می‌شود و بعد از آن به سرعت در همه جای گیاه گسترش می‌یابد. برای ازبین بردن آن، ابتدا سعی کنید از سموم خانگی مانند محلول رقیق مایع ظرفشویی و آب، پنبه آغشته شده به الکل و … کمک بگیرید. اگر آفت گسترش پیدا کرده بود و این سموم نتیجه نداد باید از سم سیستمیک مثل سم کونفیدور استفاده کنید.

چگونگی تکثیر حسن یوسف

برای تکثیر این گیاه هم می‌توانید از بذر حسن یوسف استفاده کنید و هم می‌توانید به راحتی از ساقه های آن قلمه بگیرید. خرید گل حسن یوسف نسبت به قیمت پایین آن هدیه دادن این گل زیبا بسیار مناسب و به صرفه است و سما می‌توانید یک گیاه زیبا و بزرگ را با قیمتی مناسب هدیه دهید.

قلمه زدن حسن یوسف:

قلمه زدن این گیاه کار ساده ای است و برای افراد تازه کار راحت تر از کاشت آن است چراکه قلمه حسن یوسف به راحتی و حتی در آب ریشه میدهد و رشد میکند. مهمترین نکته‌ای که برای قلمه زدن حسن یوسف باید به آن توجه کنید، انتخاب گیاه بالغ و سالم است.