نحوه تعویض گلدان گیاهان با بیان تمام موارد در این مطلب بسان می شود. اکثر گیاهان پس از مدتی رشد میکنند و از گلدانها و ظروفی که درونشان هستند بزرگتر میشوند؛ پس باید هر چند وقت یکبار گلدان گیاهان مورد علاقهتان را تعویض کنید. اگر این کار را به موقع انجام دهید، گیاهانتان نیز با رشد خوب خود به شما پاداش خواهند داد.
گلدان خانه گیاه است و اهمیت آن در رشد و طراوت از مهمترین شرایط یک گیاه موفق است. گلدان و گیاه بهعنوان یکی از بخشهای اصلی ترکیب محل مسکونی یا کار شما تابع شکل، رنگ و فضای محیطی است که باید بهدقت مورد نظر قرار گیرد. خروج ریشه از سوراخ انتهای گلدان و کند شدن رشد گیاه از نشانههای لزوم تعویض گلدان است. گیاهان غیرسالم را از فهرست تعویض گلدان خارج سازید چون احتمال دارد بعد از جابجائی به دلیل عدم مقاومت لازم خشک شوند.
هنگام انتخاب گلدان برای گیاهتان، گلدانی را انتخاب کنید که قطرش ۲.۵ تا ۵ سانتیمتر بزرگتر از گیاه باشد. اگر گلدانی که انتخاب میکنید بیش از اندازه بزرگ باشد، گیاه داخل آن بیش از حد کوچک به نظر میرسد (تا زمانی که در خانهٔ جدیدش دوباره رشد کند).
نحوه تعویض گلدان گیاهان
علائم نشان دهنده زمان تعویض گلدان
-ارتفاع گیاهتان نسبت به گلدان بیش از اندازه بلند است -اگر این چنین باشد و خطر خم شدن و سقوط گیاهتان وجود داشته باشد یا اینکه هم اکنون این اتفاق افتاده باشد باید گلدان آن را تعویض کنید.
-خاک گیاهتان تُهی و عاری از مواد مغذی شده باشد -گیاهان سالم مواد مغذی مورد نیازشان را از خاکی که درونشان هستند میگیرند. اگر خاک گیاهتان بد منظر شده یا روی آن را دلمههایی از نمک، کپک یا قارچ پوشانده است، وقتش رسیده که گلدان و همچنین خاک گیاهتان را تعویض کنید.
-ریشههای درهم پیچیده و بیرون زده -متوجه شدن این مسئله که ریشهها چه زمانی در هم پیچیده شدهاند امری مشکل است، چون تمام این اتفاقات زیر خاک میافتد و از دیده پنهان است. اما اگر رشد گیاهتان متوقف شده و یا آرامتر شده است، میتوانید حدس بزنید که علت آن کمبود جای ریشهها است.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع خاک گلدان
نحوه تعویض گلدان گیاهان
۱. یک الی دو روز قبل از جابجایی درون گلدان آب بریزید
قبل از اینکه بخواهید گل و یا گیاهاتان را از یک گلدان به گلدان بزرگتر انتقال دهید، سعی کنید به مدت یک الی دو روز گلدانتان را به خوبی آبیاری کنید. این کار باعث میشود که گیاهاتان آب کافی را جذب کرده باشد و این عمل از شوکه شدن آنان جلوگیری میکند. همچین رطوبت زیاد در گلدان عمل جداسازی گلها را راحتتر میکند و آسیب کمتری به آنها وارد میکند.
۲. با احتیاط گلتان را از گلدان جدا کنید
در هنگام جابجایی گل از گلدان دقت کنید که به ریشه و تنه اصلی آن آسیبی وارد نشود. بهتر است با استفاده از یک بیلچه خاک کناره گلدان را شل کنید، سپس به آرامی آن را به همراه خاک گلدان قدیم وارد گلدان جدید کنید. البته با تکان دادن گیاه میتوانید خاک را از ریشهها جدا کنید و در انتها مقداری خاک به همراه مواد مغذی به گلدان جدید اضافه کنید و گیاهتان را درونش قرار دهید. توجه داشته باشید که قبل از جداسازی، خاک گلدان به اندازه کافی مرطوب باشد تا در هنگام جدا کرد با مقاومت گیاه برای جدا شدن از گلدان قدیم روبرو نشوید، در صورت مقاومت گیاه برای جدا شدن، سعی کنید به مقدار کافی آب درون آن بریزد تا خاک آن شل شود. اگر میبینید گیاهتان بیش از اندازه ریشه دارد، میتوانید با استفاده از قیچی باغبانی و یا یک چاقوی تیز ریشههای اضافی را که معمولا به صورت افشان هستند را ببرید. البته توجه داشته باشید که به ریشه اصلی گیاه آسیبی وارد نکنید.
۳. پاکسازی ریشههای قدیمی و بیمار
وقتی که که گل و یا گیاهتان را از گلدان قدیمی جدا میکنید، معمولا با یک تکان ساده خاک از ریشهها جدا میشود. در این هنگام میتوانید ریشههای شکسته، کهنه و احیانا بیمار را از گیاه خود جدا کنید. در ضمن ریشههای که به هم پیچیده است را ببرید تا گیاهاتان بتواند ریشههای جدید در گلدان جدید ایجاد کند. این کار باعث قویتر شدن گیاه میشود و همچنین به آن کمک میکند تا با رشد ریشههای جدید در خاک گلدان جدید، سازگاری بیشتری با آن پیدا کند. سعی کنید تا ۳/۲ ریشههای اضافی و به هم پیچیده را ببرید تا گیاه راحتتر بتواند درون خاک جدید مستقر شود.
۴. شستن گلدان جدید پیش از بارگذاری گل جدید در آن
وقتی که میخواهید گلتان را درون یک گلدان جدید قرار دهید، سعی کنید پیش از این کار گلدان را با آب گرم خوب بشویید. این کار باعث میشود که اگر آلودگی و یا بیماری قارچی در گلدان باشد، به وسیله شستشو با آب گرم نابود شود. در ضمن اندازه آن را نیز تقریبا دو برابر گلدان قدیمی خود انتخاب کنید تا چند سال نیازی به تغییر دوباره گلدان برای گل و یا گیاهتان نباشد. هر چقدر تعداد جابجایی گل از یک گلدان به گلدان دیگر بیشتر باشد، احتمال خشک شدن و آسیب دیدن آن نیز بیشتر میشود.
۵. اضافه کردن ۵ قاشق غذا خوری تراشه چوب و یا پوشال برنج در انتهای گلدان جدید
سعی کنید قبل از اینکه گل را درون گلدان جدید قرار دهید انتهای گلدان جدید را با پوشال برنج به همراه ماسه بریزید و خوب فشار دهید گلدان جدید را از آب اشباح کنید. این کار باعث می شود که وقتی گلدان گل را در آینده آبیاری می کنید خاک گلدان باعث مسدود شدن سوراخ های انتهایی گلدانتان نشود چرا که وقتی انتهای گلدان مسدود شود، آب درون گلدان باعث می شود که ریشههای گلدان پوسیده شوند.
۶. گیاه خود را در گلدان جدید قرار دهید
وقتی بستر مناسب را آماده کردید، گل یا گیاهتان را به آرامی درون گلدان جدید قرار دهید و خاک مورد نیاز را به آن اضافه کنید و به آرامی روی خاک فشار بیاورید تا گیاهتان بتواند در گلدان به صورت ایستاده باقی بماند. سعی کنید پس از این مرحله کمی آب به آن اضافه کنید تا رطوبت خاک تامین شود. به هیج وجه خاک را با فشار درون گلدان جدید جا نزنید، چرا که این کار هوای مورد نیاز برای ریشهها را از گلدان خارج میکند و این امر اصلا به نفع گیاهتان نیست.
علائم طبیعی پس از جابجایی گل از گلدان قدیم به گلدان جدید
وقتی شما گل و یا گیاهتان را از گلدان قدیم به یک گلدان جدید منتقل میکنید، گیاه شما شوکه میشود. در این شرایط نباید نگران باشید، این امر کاملا طبیعی است. ممکن است، وقتی گلی را از گلدانش جدا کنید، کمی پژمرده شود و یا حتی در پارهای از مواقع حتی برگها و گلهایشان را از دست بدهند. دقت کنید، پس از آبیاری اولیه تا چند روز به آن آب ندهید تا ریشه بتواند در خاک جدید رشد کند. البته خاک جدید باید رطوبت کافی داشته باشد تا ریشههای جدید به راحتی بتوانند درونش رشد کنند. بهتر است، گلدان جدید را در یک نقطه خنکتر و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید. البته بسته به نوع گلی که انتقال دادهاید، میزان نوری که قرار است به آن برسد را تنظیم کنید.