Home / گیاهان دارویی / گیاه خارخاسک و فواید بینظیر آن

گیاه خارخاسک و فواید بینظیر آن

گیاه خارخاسک (در متون طب سنتی حسک، خسک، شکوهج، شکوهنج) یکی از گیاهان دارویی بوته‌ای است.

میوه ی خارخسک چهار بخشی و نرم است اما خارهای تیزی دارد.

این گیاه در آب و هوای گرم و حتی در کویرها دیده می‌شود.این گونه گیاهی به مناطق گرمتر و گرمسیری دنیای قدیم در اروپای جنوبی، سراسر آفریقا و استرالیا تعلق دارد.

خصوصیات ظاهری

خارخاسک گیاهی علفی و یک ساله است. دارای ساقه های خوابیده با انشعابات گسترده بر سطح خاک و پوشیده از تار می باشد. برگ های آن متقابل غالباً نامساوی و مرکب از برگچه های کوچک و ریزی است که به تعداد ۶-۳ زوج در طرفین دمبرگ اصلی جای دارند.
میوه ی خارخسک چهار بخشی و نرم است اما خارهای تیزی دارد. گل ها زرد کوچک و منفرد هستند.
میوه آن در موقع رسیدن قسمت های پنجگانه آن از هم جدا و پراکنده می شوند.هر یک از این قسمت های پنج گانه در سطح بیرونی خاردار است.
رنگ میوه های آن سبز مایل به زرد، بدون بو و با طعم مشخص است.
میوه های این گیاه را در اواخر تابستان و اوایل پاییز جمع آوری می نمایند.
مشخصات علمی
خارخاسک  –  BINDII
TRIBULUS TERRESTRIS : نام علمی
  ZYGOPHYLLACEAE  – اسپندیان : خانواده
جنوب آسیا و اروپا : بومی منطقه
puncturevine ،bullhead ، burra gokharu، cat’s head : نام های دیگر

ریشه های فرعی زیاد این گیاه سبب شده که بتواند رطوبت را در خاک های کم آب نیز جذب کند.
برای جوانه زنی به خاک مرطوب نیاز دارد. اما پس از اینکه گیاه استقرار یافت می تواند به خاک های خشک مقاوم باشد.
از لحاظ نوری در شرایط نور کامل می تواند بهترین رشد را داشته باشد.

 گیاه خارخاسک

نحوه تکثیر گیاه

خارخاسک را از طریق بذر تکثیر می کنند. بذور تازه از خود خواب نشان می دهند و کاشت آن بلافاصله پس از رسیدن سبب جوانه زنی کمی می شود.
در پاییز و زمستان خواب آنها طی شده و در بهار یا اوایل تابستان در شرایط مرطوب جوانه می زنند.
ترکیبات شیمیایی گیاه خارخاسک شامل رزین، تاش، روغن ثابت، آلکالوئید، پلی فنل‌ها و مواد معدنی شامل کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، گوگرد، ازت و کلر است. پنج نوع ماده گلیکوزیدی نیز دارد که همه آن‌ها دارای گلوکز است و علاوه بر گلوکز قندهای رامنوز، آرابینوز را هم شامل می‌شود. خارخاسک به عنوان مدر، دفع‌کننده سنگ‌های مجاری ادراری و تقویت‌کننده قوای جنسی به کار می‌رود. در طب گذشته برای خارخاسک اثر مدر و دفع‌کننده سنگ‌های مجاری ادراری و تقویت‌کننده قوای جنسی قائل بوده و از آن به عنوان درمان‌کننده عفونت و التهاب لثه استفاده می‌شده است. از فراورده‌های موجود در بازار می‌توان قطره پروستاتان، قطره سنکل و قطره آفرودیت را نام برد.
  • عرق خارخاسک: از عرق خارخاسک هم به‌عنوان راه درمانی برای مشکلاتی که ذکر شد استفاده می‌شود؛ اما ازلحاظ اقتصادی مصرف خارخاسک به‌صورت دم‌نوش و چای کم‌هزینه‌تر است. علاوه بر آن چون حالت طبیعی‌تری دارد از مضرات احتمالی استفاده از عرقیات گیاهی به دلیل فراوری شدن در کارخانه‌های مختلف در امان خواهید بود. البته این نکته را هم می‌توان ذکر کرد که عرق خارخاسک دردسرهای آماده کردن چای و دم‌نوش را ندارد و بدون فوت وقت می‌توان از آن استفاده کرد؛ بنابراین شاید گاهی به این دلیل بخواهید از عرق این گیاه استفاده کنید.
  •  روغن خارخاسک: از روغن خارخاسک، هم می‌توان برای درمان و تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش و تسکین دردها استفاده کرد.

دمنوش خارخاسک

مقدار مناسبی پودر خارخاسک رو در حجم مناسبی از آب جوش ریخته و بعد از ۷-۵ دقیقه محلول حاصل رو صاف و میل کنین، این دمنوش برای رفع سنگ صفرا و پاک سازی مجاری ادراری مفیده.

مصرف خارخاسک بصورت کلی منع مصرف نداره، در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط مصرف بشه. برای کسانی که داروهای خاص مصرف می کنن نباید در مصرف اون زیاده روی کنن، مصرف زیاد این گیاه برای خانم های باردار ممکنه سقط جنین رو به همراه داشته باشه. در حالت کلی و استفاده در دوزهای مناسب عارضه ی جانبی ای گزارش نشده است.

منابع
http://en.wikipedia.org/wiki/Tribulus_terrestris
http://www.herbwisdom.com/herb-tribulus-terrestris.html

About admin

Check Also

معرفی دوتزیا

این درختچه فضای باز ودینگ بلز خزان کننده است. بومی چین است. گل های زنگوله ...

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *