معرفی تاکسوس (سرخدار)

این درختچه همیشه سبز و سایه دوست، دارای ۷ گونه در دنیا می باشند خاستگاه آن آمریکای شمالی و دارای گونه ای بومی جنگل های شمال ایران هم هستند، مثل تاکسوس باکاتا که تا ارتفاع ۳۰۰۰ متری از سطح دریا رویش دارند که به نام های محلی سوخ، یا سوختال یا سرخدار موسوم هستند. تا چندسال قبل برداشت برگ ها و شاخه های آن برای تزیین دسته گلها از طبیعت بود که خطر انقراض را در پی داشت ولی بعدها برای جلوگیری از انقراض آن این گیاه تولید انبوه شده و در فضای سبز استفاده شد. جنس سرخدار دوپایه و دارای پایه های نر و ماده بوده که پایه نر میوه های قرمز و ماده میوه های زرد دارد. دوستان یک درختچه ی دیگه به نام تاکسوس لوله ای در ایران معروف هستش که در نام علمیش سفالوتاکسوس هستش که بومی شرق آسیا هستش و کمی با اون تاکسوس باکاتا تفاوت داره البته تاکسوس لوله ای نسبت به تاکسوس باکاتا مقاوم تر است. درایران به دلیل مقاومت چوب سرخدار در برابر نفوذ موریانه و انعطاف پذیر بودن در ساخت قایق های بادوام و منبت کاری و مصنوعات زینتی بکار برده می شود. همینطور ساقه و شاخ و برگ این درخت حاوی ماده ی سمی به نام تاکسول هستش که برای ساخت داروهای ضدسرطان استفاده می شه. چوب این درخت به خاطر سفتی و انعطاف پذیری در قرون وسطا برای ساخت تیرو کمان استفاده می شده مخصوصا در نبرد معروف آگین کورت درسال ۱۴۱۵ انگلیس ها فرانسوی ها رو شکست میدن، چون انگلیس ها اون موقع بهترین متریال رو برای ابزارهاشون انتخاب می کردند.

نیازها:

نور لازم:
اندر مزایای این گیاه همین بس که مقاومت خوبی نسبت به سایه داره می تونید زیر سایه درختاتون توی باغ بکارید اگه توی گلدون باشه آفتاب مستقیم رو نمیتونه تحمل کنه ولی توی باغچه آفتاب رو هم میتونه تحمل کنه. بنابراین برای کاشت تو هر نقطه ای دستتون باز هستش.

آبیاری:
این گیاه در خاک های جنگلی شمال رویش داره و تقریبا پاش همیشه مرطوبه. البته توی باغچه و در طول تابستون به آبیاری یکروز درمیون نیاز دارند ولی در داخل گلدون سعی کنید بین دو آبیاری خاک خشک بشه.

دمای مناسب:
این گیاه همیشه سبز هستش و به طیف بالایی از دماها مقاومه در صورت کاشته شدن در باغچه و خاک تا -۲۵درجه رو میتونه تحمل کنه و همینطور گرمای زیاد رو هم اگر در باغچه باشه میتونه تحمل کنه فقط درصورت نگهداری گلدانی باید باهاش مثه کسی که یه کلیه داره رفتار کنید!

خاک:
بهترین خاک مورد نظر برای این گیاه خاک سبک با زهکشی خوب و غنی از مواد غذایی هستش به اسیدیته بالا و خاک خیس حساسیت داره و موجب زردی برگ ها میشه پس سعی کنید بین دو آبیاری زیر سطح خاک خشک باشه. ترکیب خاک مناسب ترکیب ماسه و خاک برگ و پیت ماس یا ماسه و خاکبرگ و کود هستش و بهترین pH خاک هم بین ۶ و ۷ هستش.

تعویض گلدان:
اون عزیزانی که این گل رو توی گلدون کاشتن و توی تراس نگهداری می کنند باید هر سه یا ۴ سال یبار توی بهار خاکش رو عوض کنند تاکید می کنیم توی بهار خاکش رو عوض کنید تا گیاهتون آسیب نبینه. گیاه ریشه های فیبری و سطحی داره و برای رشد بهتر گیاه دوست داره جاش تنگ باشه.

هرس:
این گیاه کمی کند رشد هستش شاید تو سال ۳۰ سانت بیشتر رشد نکنه، و به خاطر سبز و خشن و پرپشت بودن میتونه هر سطحی از هرس رو تحمل کنه ولی یادتون باشه نه تو هر فصلی! باید هرس کردنش توی آخر تابستون یا اوایل پاییز انجام بشه تا خطر سوختگی آفتاب به حداقل برسه و یادتون باشه هرس توی تابستون باعث کاهش چشمگیر رشد درخت و درختچه ها می شه بنابراین توی تابستون هرسش نکنید مگر اینگه هدفتون ساخت بونسای باشه. یا حتی یکی از بهترین گزینه ها برای ایجاد پرچین هستش البته هزینه ی بالاش کمی محدودیت ایجاد میکنه.

کود دهی:
توی هوای خنک بهار و پاییز دوهفته یبار و توی تابستون ماهی یبار و توی زمستون هم اصلا نباید کود بدید.

تکثیر:
برای اون دسته از عزیزانی که دنبال بذر این بابا هستند باید بدونن که برای تولید بذر باید هر دوپایه نر و ماده رو کنار هم بزارند. این بذر ها برخلاف سایر قسمتهای گیاه سمی نیست چون باید توسط پرنده ها به جاهای دیگه حمل و نقل بشن در حین حمل توسط یه پرنده پوشش دور بذر باید توسط اسید معده ی این پرنده هضم بشه تا بتونه راحت جوونه بزنه میوه ها روی شاخه های یکساله تشکیل می شوند. برای کاشت دستی هم باید تیمارهای آب جوش اسید و این حرفا اعمال بشه و البته بین یک تا دوسال طول میکشه تا سبز بشه یادتون باشه دوستان بذر این گل اورتودوکس هستش یعنی قوه ی نامیه بالایی داره و می تونه سالها انبار بشه. برای همین بهترین راه تکثیرش همون قلمه ی خودمون توی اوایل پاییز از قسمت های یکساله گیاه هستش یا همینطور خوابانیدن شاخه در آخر بهار.

آفات و بیماری ها:

بیشترین دلیل مرگ و میر در این گیاه آبیاری زیاد و خیس موندن خاک هستش. شما روی سطح خاک رو می بینید فکر میکنی خاک خشکه و باید آب بدی در صورتی که زیر سطح خاک هنوز خیسه و این گیاه به خفگی ریشه حساس هستش. همین عامل باعث بروز قارچ فیتوفترا میشه. که درمانش اینه که بزارید خاک خشک بشه و برگ های خشک رو بکنید و سم قارچکش استفاده کنید.

مشکل دیگه ی این گیاه قارچیه به نام کریپتوکالین، که باعث خشکی و به سرخی زدن برگ گیاه میشه و به مرور اون رو از بین میبره. که اونم باید باز با قارچکش سمپاشی بشه.

آفت هم یه سری سوسک برگ خوار هستند و همینطور آفت سپردار که باید هر دو رو با سموم شیمیایی مثه کونفیدور یا متاسیستوکس سمپاشی کنید.