علت کپک زدن خاک گلدان چیست؟ یکی از مشکلاتی که علاقمندان به پرورش گل و گیاه با آن مواجه میشوند، کپک زدن خاک است. این مشکل افراد زیادی را به دردسر میاندازد. در این مطلب قصد داریم در مورد دلیل کپک زدن خاک، علت کپک زدن خاک و رفع این مشکل صحبتکنیم.
دیدن کپک در گلدان نشانهی خوبی نیست، مخصوصاً اگر گیاه دارویی یا سایر گیاهان خوراکی پرورش میدهید. اما خیالتان راحت باشد که از بین بردن کپک گلدان آسان است و میتوان از آن جلوگیری کرد. حتی با تجربهترین باغبانها نیز گاهی اوقات با رشد کپک در خاک گیاه خانگی خود مواجه می شوند.
کپک خاک چیست؟
کپک نوعی قارچ است که از هاگهای میکروسکوپی یا ذرات بسیار ریز تشکیل شده است که دائماً در هوا در حال حرکت هستند. این هاگها بدون اینکه کسی از وجود آنها آگاه باشد در همه جا هستند و روی اکثر سطوح قرار دارند.
وقتی کپک کم باشد، در شرایط عادی، مقدار کپک موجود در هوا معمولاً دغدغهای برای سلامتی شما ایجاد نمیکند.
اما، هنگامی که کپک روی خاک گیاهان یا در گلدان گلهای آپارتمانی شروع به رشد میکند، امکان پوسیدگی ریشه را افزایش داده و باعث آسیب میشود. هنگامی که کپک در مقادیر بالاتری یافت شود، کیفیت هوای خانهی شما را کاهش میدهد و هم بر انسان و هم حیوانات خانگی که در آن فضا زندگی میکنند تأثیر میگذارد، و مزایای تصفیهی هوا که معمولاً از داشتن گیاهان خانگی ناشی میشود را خنثی میکنند. علاوه بر این، کپک میتواند برای افراد مبتلا به آلرژی به کپک نیز مشکلات تنفسی ایجاد کند.
انواع کپک خاک گلدان
کپک انواع و اقسام زیادی داشته و در همه جا وجود دارد. در محیط میتوان صدها نوع کپک یافت. یک سری از انواع کپکها برای سلامتی مضرند و باید آنها را بشناسید:
- کپکهای آلرژیزا: کپکهای آلرژیزا برای افرادی که بیماریهای آلرژیک و تنفسی دارند، مضرند. این کپکها سبب بروز تحریک در افراد میشوند.
- کپکهای سمی: این نوع کپک سمی برای سلامتی افراد بسیار مضر بوده و میتواند کشنده هم باشد.
- کپکهای بیماریزا: کپکهای بیماریزا برای افرادی که دچار نقصی در سیستم ایمنی بدنشان هستند و یا بیماریهای حاد دیگری دارند، میتواند سبب بروز عفونت شود.
انواع کپکهای رایج
در ادامه کپک ها رو بر اساس رنگ و جایی که رشد میکنند تقسیم کردیم
۱.کپک های سفید
کپک سفید که در خانهها هم یافت میشود بر روی خاک گلدان، کاغذ، سطح چوبی و هر جای دیگری رشد کرده و ضرر چندانی ندارد ولی از مواد آلی تغذیه میکند.
۲.کپک های سیاه
کپک سیاه که یکی از متداولترین کپکهای موجود در خارج از خانههاست در جاهای مرطوب و پر گردوخاک رشدمیکند. این کپکها بر خلاف تصور عموم ضرری برای انسان ندارند. این فقط کپکهای سیاه نیستند که سمیاند و هر کپک سمی با هر رنگی میتواند وجود داشتهباشد.
۳.کپک های سبز
کپک سبز را که در منازل و خانهها بسیار دیدهاید و بسیار رایج است. حتی مواد غذایی هم کپک سبز دارند.
۴.کپک های قرمز
کپک قرمز نوعی مخمر است و بیشتر در مصالح ساختمانی مانند دیوارها، کفپوشهای وینیل، فرضها و پنلهای دیواری دیدهمیشود.
علت کپک زدن خاک گلدان چیست؟
کپک زدن خاک دلایل متعددی میتواند داشته باشد، از جمله:
- کمبود نور: نور خورشید از کپک زدن خاک جلوگیری میکند. پس یعی کنید گلدان خود را در محلی با نور خوب خورشید قرار بدید البته برخی از گیاهان نور مستقیم رو دوست ندارند و حتما باید به اونها نور فیلتر شده فراهم کنید.
- نداشتن تهویه مناسب: تهویه مناسب برای گیاهان آپارتمانی سبب میشود از کپک زدن خاک جلوگیری شود. زمانی که هوا در اطراف خاک گلدان جریان داشته باشد رطوبت هم کم میشود و این موجب کم شدن بیماری های قارچی میشود.
- آبیاری زیاد از حد: یکی از دلایل اصلی کپک زدن خاک آبیاری بیش از حد است. بنابراین همیشه سعی کنید به اندازه گیاه را آبیاری و زهکشی گلدان را نیز بررسی کنید. و حتما بین دو آبیاری اجازه دهید به نسبت نیاز گیاه به آب سطح خاک خشک شود و سپس اقدام به آبیاری مجدد کنید.
- نداشتن زهکشی مناسب گلدان: سعی کنید همیشه سوراخ ته گلدان را بررسی کنید و ببینید آیا آب آن خارج میشود یا خیر. بیشتر مواقع جمع شدن آب در ته گلدان موجب پوسیدگی ریشه و یا ساقه شده و در برخی موارد موجب ایجاد بیماری های قارچی میشود.
- خاک آلوده و مستعد بیماری: بعضی خاکها آلوده به بیماری و قارچ هستند. در این صورت از قارچکش مناسب استفاده کنید. سعی کنید از خاک های ضدعفونی شده استفاده کنید و اگر از خاک های آماده استفاده میکنید برندهای معروف که سایر دوستان از اون راضی هستند استفاده کنید. در مقاله ای جداگانه نحوه آماده سازی خاک گلدان توضیح داده شده که پیشنهاد می شود حتما مطالعه کنید.
راههای جلوگیری از کپک زدن خاک گلدان
ابتدا طبق اطلاعاتی که در بالا آورده شد باید نوع کپک گلدانتان را بشناسید و سپس اقدام به درمان و جلوگیری از پیشرفت آن کنید. برای درمان کپک مراحل زیر را انجام دهید:
- بهتر است که گیاه و گلدان مبتلا به کپک را در فضای باز ببرید و از منرل و هوای بسته خارج کنید. بگذارید آفتاب به آن بتابد شاید خود نور سبب رفع کپک شود.
- در صورتی که چنین کاری امکانپذیر نبود و یا بدین طریق درمان شند، حالا با یک کارد سطح روی خاک را که کپک زده است بردارید. کپک را در کیسه پلاستیکی ریخته و در زبالهها بیندازید.
- برگهای گیاهتان را با پارچهای تمیز و نرم و آغشته به مایع ظرفشویی تمیز کنید و اگر کپکی روی آنهاست، آن را تمیز نمایید.
- حالا موقع استفاده از یک قارچ کش است. قارچکش را در زیر سطح گیاه و پایین ریشه به کار ببرید. قارچکشهای زیادی در بازار وجود دارد که باید طبق دستورالعمل آنها استفاده کنید.
قارچ کشهای طبیعی – میتوانید دارچین، جوش شیرین، سرکهی سیب را روی سطح خاک بپاشید تا به صورت طبیعی از رشد قارچ جلوگیری شود. هر سه مورد اگر به مقدار کم استفاده شوند ایمن هستند و خطری برای گیاهان شما ایجاد نمیکنند.