کوکوپیت چیست؟ چه کاربردی دارد؟ آیا برای همه گیاهان قابل استفاده است؟
کوکوپیت نوعی بستر کشت است که با استفاده از الیاف پوست و پوشش میوه نارگیل تهیه میشود. کوکوپیت معمولاً به صورت فشرده به بازار عرضه میشود و مصرفکننده نهایی با افزودن آب به این الیاف فشرده آنها را برای استفاده آماده میکند. بعد از افزودن آب، هر 1 کیلوگرم کوکوپیت فشرده میتواند به 15 لیتر کوکوپیت مرطوب تبدیل شود.
اجزاء کوکوپیت چیست
کوکوپیت از سه بخش تشکیل شده است که ممکن است در بافتهای مختلف هر سه یا یکی از بخش ها وجود داشته باشد.
- پیت (peat):به دانههای ریز با ابعاد 1 تا 5 میلیمتر گفته میشود و به رنگ قهوهای تیره میباشد.
- الیاف(coir):به الیاف نخ مانند با ضخامتی بسیار کم و با طول متغیر در بافتهای مختلف گفته میشود.
- چیبس(chips):به ذزاتی بهم چسبیده پیت و الیاف به اندازه چیبس خوراکی گفته میشود.
انواع کوکوپیت:
نوع کوکوپیت بر اساس درصد اختلات اجزای آن دارد اما بهطور کی در ایران سه نوع آن مورد توجه قرار گرفتهاست
- بافت فاین : که شامل هشتادو پنج درصد پیت و پانزده درصد الیاف با اندازه حداکثر 4 سانتیمتر میباشد.
- بافت مدیوم: که شامل هشتاد تا هشتاد و پنج درصد پیت و همچنین پانزده تا بیست درصد الیاف با اندازه حداکثر 15 سانتیمتر میباشد.
- کوکوچیپس: که شامل سی درصد پیت و سی تا شصت درصد چیپس و مابقی الیاف با ابعاد متغیر میباشد.
نحوه استفاده و کاربرد کوکوپیت به چه شکل است؟
کوکوپیت را میتوان از مراکز خرید و فروش تجهیزات کشاورزی تهیه کرد که به صورت قالبی فشرده فروخته میشود. بعد از خرید آن را در آب قرار دهید. کوکوپیت فشرده بوده و پس از قرار گرفتن در آب، آب زیادی جذب میکند و از هر یک کیلوگرم کوکوپیت قالبی فشرده حدود 15 لیتر کوکوپیت مرطوب بدست میآید.
همانطور که کفته شد کوکوپیت را میتوانید به تنهایی یا بصورت ترکیب و مخلوط با پرلیت، پیت ماس و یا خاک اره بکار برد.
برای استفاده، کوکوپیت را درون گلدانی قرار داده و آب روی آن بریزید. 8 تا 10 لیتر آب برای هر قالب کافیست. به محض جدا شدن الیاف کوکوپیت میتوانید آن را مخلوط با پرلیت و یا پیت ماس مورد استفاده قرار دهید. از این مخلوط نصف آن باید کوکوپیت باشد، 10 %پرلیت، 40 % پیت ماس باشه که یک خاک عالی برای گیاهان آپارتمانی به حساب میاد حالا در این مرحله میتوان به آن مواد مغذی افزود.
موارد مصرف کوکوپیت چیست
کوکوپیت را میتوان در کشتهای استفاده کرد که از خاک استفاده نشود
- کشت بدون خاک گل های شاخه بریده مانند رز
- در صنعت نشا کاری
- در تولیدات کشاورزی هیدروپونیک (بدون خاک)
- کشت بافت
- کشت هیدرو پونیک توت فرنگی
مزایای کوکوپیت چیست؟
کوکوپیت جزو بسترهای کاشت آلی طبقه بندی میشود و یکی از بهترین بسترهای کاشت برای گیاهان است. مزایای استفاده از این بستر کاشت عبارتند از:
- صرفه جویی در مصرف آب
پتانسیل کوکو پیت برای نگهداری آب، نسبت به دیگر انواع بستر کاشت، بسیار زیاد است و از این رو هم در مصرف آب صرفه جویی و هم به رشد بهینه گیاه کمک میکند. این ماده شبیه اسفنج عمل کرده و آب را تا ۲۰ برابر وزن خود در خاک نگه می دارد، در نتیجه رطوبت خاک بالا رفته، باعث صرفه جویی قابل توجه در مصرف آب در بخش کشاورزی میشود.
- تهویه مناسب
خاک کوکوپیت که از مخلوط خاک معمولی با کوکوپیت به دست میآید از قدرت تهویه بسیار خوبی برخوردار است. الیاف نارگیل حتی زمانی که از آب اشباع شده باشد تخلخل هوایی بسیار خوبی دارند و در نتیجه ترکیب این ماده با خاک از تراکم و فشردگی خاک پیشگیری کرده و ضمن اصلاح خاک از سفت شدن و فشردگی آن جلوگیری میکند.
- عاری از بیماری های خاکزی و آفات
یکی از مهمترین مزایای کوکوپیت، عاری بودن آن از انواع بذر علف هرز، آفات و بیماری ها است. الیاف نارگیل به دلیل اینکه در بالای درخت و بالاتر از سطح زمین رشد میکنند از بسیاری از آلودگیهای با منشا خاک عاری هستند.
- ماندگاری بالا
کوکو پیت نسبت به دیگر انواع بستر کاشت ماندگاری بیشتری دارد و حداقل برای چهار سال و حداکثر تا 10 سال میتوان از آن به عنوان بستر کاشت استفاده کرد.
- PH مناسب برای رشد گیاه
محدوده PH خاک کوکوپیت خنثی تا کمی اسیدی (۶/۵ تا ۵/۶) است که محدوده مناسب برای بیشتر گیاهان محسوب میشود. در این محدوده از PH عناصر غذایی به راحتی در اختیار ریشه گیاه قرار خواهند گرفت.
- کاهش زمان جوانه زنی و رشد سریع ریشه
کیفیت ذاتی الیاف نارگیل و تهویه مناسب این بستر باعث شده تا استفاده از خاک کوکو پیت برای جوانه زدن بذرها و کاشت قلمه به عنوان بهترین بستر کاشت، شناخته شود. تجربه نشان داده است، کوکو پیت سرعت جوانهزنی بذرها و ریشهدار شدن قلمهها را افزایش میدهد
- کمک به حفظ محیط زیست
کوکوپیت مادهای کاملا آلی است. و هیچ گونه تأثیر نامطلوبی بر محیط زیست ندارد و بعد از تجزیه شدن به طبیعت برمیگردد.
معایب کوکوپیت چیست؟
کوکوپیت نیز دارای معایبی از جمله موارد زیر است.
- کمبود مواد غذایی
یکی از مهمترین معایب کوکوپیت کمبود عناصر غذایی موجود در آن است. بنابراین در صورت استفاده از این بستر به تنهایی لازم است تا از محلوهای غذایی و کود مایع برای تغذیه گیاهان استفاده کرد. همچنین توانایی دوباره خیس شدن و خصوصیت زهکشی سریع کوکوپیت باعث کاهش و هدرفت عناصر غذایی از طریق آبشویی میشود.
- قیمت بالا
کوکو پیت ماده گران قیمتی است که در کشور ما بیشتر واردات آن وجود دارد. و از این رو هزینه اولیه زیادی را برای گلخانهداران به همراه خواهد داشت.
- احتمال دارا بودن نمک
هنگام خرید کوکوپیت دقت کنید که نحوه تولید آن به چه شکل است. چون گاهی اوقات پوست نارگیل را در آب نمک خیس میکنند. کوکوپیتی را تهیه کنید که با آب شستشو شده باشد.
- احتمال حبس کلسیم، آهن و منیزیم در کوکوپیت به دلیل تبادل یونی
کوکوپیت تبادل یونی بالایی داشته و مواد غذایی مورد نیاز خود را ذخیره و یا خارج میکند. در این هنگام ممکن است احتباس کلسیم، آهن و یا منیزیم ایجاد شود.