اصله پرورش گل و گیاه و درخت
Related Articles
کالاتیا (Calathea) نام یک سرده (Genus) از تیره (Family) مارانتائیان (Marantaceae) است. این سرده دارای گونه های متعددی است؛ کالاتیا اورانتا (با نام علمی: Calathea ornata) یک گونه از این سرده است. کالاتیا ماکویانا (با نام علمی: Calathea makoyana) یک گونه دیگر از این سرده می باشد. از دیگر گونه های معروف این جنس می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
چند گونه از گیاه کالاتهآ که به عنوان گیاه زینتی استفاده می‌شوند که از نظر طول و ارتفاع گیاه و همچنین طرحها و رنگهای موجود در روی برگ با هم متفاوتند . برخی از این گیاهان عبارتند از :
Calathea Zebrina: با نام Zebra plant شناخته می‌شود. عرض و ارتفاع این گیاه به حدود 70-60 سانتیمتر می رسد و در شرایط بهینه رشد گلهای سفید رنگی تولید می‌کند. برگها بزرگ و نوک تیز هستند و نوارهای سفید رنگی به موازات رگبرگهای فرعی و از مرکز به سمت لبه‌های برگ وجود دارد. برگها بعد از مدتی قوس می‌یابند و به سمت زمین خم می‌شوند.
Caiathea Makoyana : این گیاه با نام peacock plant و یا brain plant شناخته می‌شود . برگها به رنگ سبز روشن با لکه‌هایی به رنگ سبز تیره و نوارهای سفید رنگ هستند. سطح زیر برگها نیز رنگهای قرمز و ارغوانی دیده می‌شود. گلهای کوچک آن سفید با حاشیه ارغوانی است.
Calathea roseo-picta: سطح رویین این نوع از کالاتهآ سبز تیره به همراه رگبرگ میانی به رنگ قرمز است و در نزدیکی حاشیه برگها نواحی قرمز رنگی است که به تدریج صورتی رنگ می‌شوند. سطح زیرین برگها نیز ارغوانی است.
Calathea louisae: سطح رویین برگها سبز تیره است که در امتداد رگبرگ میانی لکه‌های سبز روشن وجود دارد. سطح زیرین نیز ارغوانی رنگ است.
Calathea Insignis : که نام آن مترادف با C.lancifolia است و با نام انگلیسی rattlesnake plant شناخته می‌شود. این گیاه 60 سانتیمتر ارتفاع می‌یابد و حاشیه برگهای آن مواج است سطح ریزین برگها معمولا به رنگ ارغوانی تیره و قسمت رویین برگها نیز سبز است و هر دو طرف رگبرگ میانی لکه‌هایی به رنگ ارغوانی تیره- قهوه‌ای بر روی آنان مشاهده می شود. این نمونه گلهایی کوچک و زرد رنگ در اواسط تابستان تولید می‌کند.
امروزه اغلب از Calathea Insignis به عنوان گیاه زینتی و گلدانی استفاده می‌شود. این گیاه ساقه‌ای کوتاه دارد و به آهستگی رشد می‌کند و به همین دلیل می‌توان تا مدتها آن را در گلدانی که 20 سانتیمتر قطر دارد نگهداشت. شاید نگهداری از آن به دلیل نیازش به رطوبت و دمای گرم محیط، نور متوسط و همچنین زهکش مناسب خاک تا حدودی مشکل تر از سایر گیاهان گلدانی باشد.
نیازهای محیطی
آبیاری: توجه کنید که تا جاییکه امکان دارد از آب بدون املاح و گچ برای آبیاری این گاه استفاده شود. در طی فصل رشد خاک گلدان این گیاه هرگز نباید خشک شود و همیشه حالتی مرطوب باید داشته باشد. اما در زمستان بهتر است که در فاصله بین دو آبیاری سطح خاک گلدان تا حدودی خشک شود. اما اجازه ندهید تا خاک کاملا خشک شوند. در صورتی که گیاه تشنگی بکشد برگها لوله شده و خود را به سمت بالا می‌کشند و ابتدا حاشیه آنان و سپس تمامی پهنک برگ قهوه‌ای می‌شوند و از بین می‌روند . همچنین اگر بیش از اندازه به گیاه آب دهید برگها خود را می‌اندازند، حاشیه آنان سوخته و قهوه‌ای رنگ می شود و ممکن است ساقه و ریشه گیاه بپوسند. علاوه بر آبیاری خاک، رطوبت هوا نیز برای این گیاه بسیار مهم است و از جمله مسائل قابل توجه در پرورش و نگهداری این گیاه محسوب می‌شود. کمبود رطوبت هوا منجر به لوله شدن حاشیه برگها، سوختن نوک برگها، خشک شدن برگها و در نهایت ریزش آنان از گیاه می شود. بنابراین در طی روزهای خشک در تابستان و زمستان این گیاه را غبارپاشی کنید. همچنین می‌توانید یک زیر گلدانی بزرگ انتخاب کرده و داخل آن و تا لبه آن سنگ ریزه بریزید. سپس تا نیمه ارتفاع زیر گلدانی داخل آن آب بریزید و گلدان حاوی گیاه را روی سنگریزه‌ها قرار دهید و مراقب باشید تا ته گلدان با اب در تماس نباشد. آب موجود در زیر گلدانی بر اثر گرمای هوا تبخیر می شود و رطوبت فضا را تامین می‌کند.
دما: در دمای 21-15 رشد مناسبی دارد اما دمای محیط این گیاه هرگز نباید به زیر 15 درجه نزول کند. سردی هوا در ابتدا موجب لوله شدن برگها و سپس خمیدگی برگها و همچنین پوسیدگی ریشه می‌شود. گرمی هوا نیز موجب خمیدگی برگها می‌شود و بخصوص اگر هوا خشک هم باشد حاشیه و نوک برگها خواهد سوخت و قهوه‌ای خواهد شد. توجه کنید که نزدیک بودن مکان نگهداری این گیاه به وسایل گرمازا همانند شوفاژ و یا بخاری نیز موجب لوله شدن برگهای این گیاه می شود زیرا علاوه بر گرما، معمولا هوای نزدیک به این وسایل خشک است و رطوبت کمی دارد و این نیز به ضرر طراوت و سلامتی این گیاهان است.
نور: کالاتهآ باید در مکانی روشن و به درو از نور مستقیم آفتاب نگهداری شود. نور کم محیط نقوش رنگین روی برگها را کم رنگ می‌کند در حالیکه نور شدید نیز موجب سوختن نوک برگها و گاهی نواحی سوخته بر روی پهنک برگ می‌شود. حتی اگر نور آفتاب آنقدر شدید نباشد که برگها را نسوزاند اما موجب کم رنگ شدن رنگهای موجود بر روی برگها می‌شود. همچنین نامناسب بودن نور از جمله دلایل لوله شدن حاشیه برگهای این گیاه و ظاهر ناسالم آن است. این گیاه گل نیز می تواند تولید کند اما شرط آن این است که اولا گیاهی بالغ باشد و دوما برای چند هفته ، روزانه 14-12 ساعت در تاریکی قرار گیرد. بنابراین زمانی که طول روز بلند است و شبها کوتاه تر از 14-12 ساعت هستند ، گل در این گیاهان شکل نمی گیرد. همچنین این تاریکی باید مطلق باشد یعنی اگر میانه شب چراغی روشن شود باز هم گیاه گل تولید نخواهد کرد. زمان ظهور گلها نیز در بهار است.
خاک: خاک این گیاه باید علاوه بر توانایی نگهداری رطوبت از زهکش خوبی نیز برخوردار باشد. مخلوطی از دو قسمت پیت موس +یک قسمت خاک معمولی +دو قسمت شن یا پرلایت و یا مخلوط خاک برگ+شن برای این گیاه مناسب است. همچنین از گلدانهای سفالی به جای پلاستیکی استفاده کنید زیرا به هوا اجازه عبور می‌دهد و گردش هوا در بستر کاشت بهتر صورت می‌گیرد. اگر زهکش خاک بد باشد رشد گیاه متوقف می‌شود و برگها کم رنگ می‌شوند. در طی فصل رشد ممکن است برگهای ریز تولید شود و گاهی بر روی برگها نواحی سبز کم رنگ و یا سبز-زرد ایجاد می‌شود که به دلیل کمبود عناصر غذایی بخصوص نیتروژن و آهن است. بنابراین می‌توان گیاه را هر دوهفته یکبار با کودهای محلول مخصوص گیاهان آپارتمانی ملایم همانند فرمول 10-10-10 البته با نصف غلظت معمول، تغذیه کرد.برخی از پرورش دهندگان نیز از کودی با فرمول 15-30-15 استفاده می کنند و اعتقاد دارند این کود به سلامت و شادابی این گیاه بیشتر کمک می کند. بکارگیری مقادیر بیشتر کود می‌تواند موجب آسیب رساندن به ظاهر برگها همانند از بین رفتن حالت طبیعی و ایستایی آنان و سوختن نوک برگ شودم.همچنین امکان از بین رفتن استحکام ساقه و کج شدن گیاه در صورت مصرف بیش از اندازه کود نیز وجود دارد. این گیاه رشدی آهسته دارد بنابراین هر دو سال یکبار می توان گلدان آن را عوض کرد و این کار را در فصل بهار انجام دهید. اگر در حین تعویض گلدان متوجه تراکم ریشه و ریزومهای گیاه شدید عمل تقسیم را نیز انجام دهید و در واقع گیاه را تکثییر نمایید.
تکثیر: متداولترین روش تکثیر این گیاه ، تقسیم بوته گیاه مادری در فصل بهار و بخصوص هنگام تعویض گلدان گیاه است. عمل تقسیم را معمولا برای گیاهی انجام می دهند که دچار تراکم ریشه شده است. بعد از تقسیم گیاه به دو یا چند قسمت و کاشت هر قسمت در گلداین جداگانه و مستقل، برای چند روز این گیاهان باید در مکانی که گرم و مرطوب است نگهداری شوند. کشیدن پلاستیک شفاف در این مقطع زمانی به نگهداری رطوبت در اطراف برگهای این گیاهان جوان کمک می کند. در طی این مدت نیز نور محیط می بایست ملایم باشند و برگهای گیاه به شکل روزانه غبارپاشی نیز بشوند.
هرس : این گیاه به هرس خاصی نیاز ندارد مگر جداسازی برگهای موجود در پایین گیاه که به شکل طبیعی و بر اثر سن قهوه‌ای و خشکیده شده اند.
آفات و بیماری: لکه برگی باکتریایی از جمله بیماری‌های این گیاهان محسوب می‌شوند. که در اثر آن زخمهای آبدار بر روی برگها ایجاد می‌شود که بعد سبز تیره تا سیاه رنگ می‌شوند. از خیس شدن برگسار در زمان آبیاری جلوگیری کنید. ممکن است سموم باکتری‌کش حاوی مس به رفع این مشکل کمک کند. سوختگی باکتریایی بیماری است که نواحی آبدار در طی رگبرگها ایجاد می‌کند که به سرعت به هم می‌پیوندند و به رنگ قهوه‌ای تا کرم درمی آیند. Calathea roseo-picta از جمله گیاهان حساس به این بیماری است. مبارزه با این بیماری اسان نیست و بهترین راه حذف گیاهان آلوده است. لکه‌برگی قارچی نیز گاهی به این گیاه حمله می‌کند که در اثر آن زخمهای بسیار ریز که آبدار هستند بر روی برگها ایجاد می‌شود که بعدا قهوه‌ای -قرمز و تا حدودی بزرگتر می‌شوند. جلوگیری از خیس شدن برگسار در حین آبیاری و مصرف به موقع سموم قارچکش از جمله راه‌های مبارزه با این بیماری است.پژمردگی ساقه و ریشه در اثر عامل قارچی از جمله مواردی است که بخصوص در اثر نامناسب بودن زهکش خاک گلدان و یا آبیاری بیش از اندازه به همراه سردی محیط رشد شیوع می‌یابد. می‌بایست خاک گلدان با زهکش مناسب تهیه کرد و گیاه را بیش از اندازه آب نداد . بیماری ویروسی موزاییک خیار نیز ممکن است این گیاه را آلوده کند که موجب بروز لکه های زرد روشن بر رروی برگها می‌شود و تنها راه مبارزه نیز از بین بردن برگها و یا گیاهی است که این علائم را نشان می‌دهند. نماتدها از جمله آفات این گیاه محسوب می‌شوند. نوعی از نماتدها بر روی ریشه زخمهایی ایجاد می‌کنند و منجر به پوسیدگی ریشه و در نتیجه کاهش رشد گیاه و ضعف ان می‌شوند. بکارگیری مخلوط خاک ضدعفونی شده و همچنین مواد گیاهی سالم از جمله راه‌های پیشگیری از این آفت است. لارو حشرات مختلف می‌توانند از قسمتهای مختلف برگ تغذیه و سوراخهایی را بر روی آنان ایجاد کنند. وجود شپشکها بر روی سطح زیرین برگها و همچنین ریشه گیاه کالاتهآ و تغذیه آنان از شیره گیاهی موجب ضعف رشد گیاه و کوتاهی قامت آن می‌شود و در مراحل شدید نیز ممکن است گیاه از بین برود همچنین به دلیل تولید ماده چسبناک عسلک سطح برگسار براق و چسبناک می‌گردد. در اثر فعالیت کنه‌های گیاهی به موازات حاشیه برگها زخمهای کوچک ریز و آبدار و یا نواحی سوخته ایجاد می‌شود که در صورت شدت یافتن فعالیت این حشره ممکن است گیاه از بین برود. کنه های تار عنکبوتی نیز باعث زرد شدن برگها می‌شوند و سطح زیرین برگها نیز مملو از تار عنکبوت می‌شود. اگر تعداد آفات کم است با تکه‌ای پارچه مرطوب برگها را پاک کنید در غیر اینصورت از سموم سیستماتیک استفاده کنید.
ردیف اول:Calathea Zebrina ردیف دوم:Caiathea Makoyana ردیف سوم:Calathea Insignis
گلی زیبا و زینتی است، این گیاه گلهای زیبایی شبیه به بستنی پیچ در پیچ قیفی دارد که به هنگام شکفتن منظره زیبایی را نمایان می کند. گلهای این گیاه معطر می باشد. برگهایی به رنگ سبز با شیارهای عمیق دارد. برگهای این گیاه براق با خطوط سفید رنگ بین رگبرگهای گیاه می باشد که زیبایی گیاه را دو چندان می کند.
از گیاهان چندساله است که در بیشتر مناطق جهان کشت می شود. این گیاه بومی مناطقی از آمریکای مرکزی و جنوبی است. به دلیل داشتن گلهای شبیه به بستنی به آن گل کالاتیا شبیه به بستنی می گویند. این گیاه با نامهای دیگری نیز شناخته می شود.
منشأ گیاه کالاتیا آمریکای مرکزی و جنوبی است و با نامهای راه‌راه صورتی و گیاه عابد نیز شناخته می‌شود. این گل زینتی به آبیاری و شرایط نوری متوسط، گرمای زیاد و رطوبت هوای ۵۰ تا ۹۰ درصد نیاز دارد. برای حفظ رطوبت هوای اطراف گیاه باید ۲ الی ۳ بار در هفته سطح برگها را با آب اسپری کنید. این گیاه حساسیت زیادی نسبت به سرما دارد و دمای قابل‌تحمل برای آن در فصل زمستان ۱۶ درجه سانتی‌گراد است. کالاتیا به‌شدت سایه‌پسند است؛ به‌طوری‌که در صورت قرارگیری در زیر نور مستقیم خورشید، راه‌راه زیبای برگهای آن از بین می‌رود.
طرز کاشت بذر گل کالاتیا :
گل کالاتیا شبیه به بستنی از طریق بذر و تقسیم بوته تکثیر می شود. کشت بذری این گیاه پس از پایان فصل سرما در اواسط فصل بهار می باشد. در کشت بذری ابتدا یک گلدان تهیه کنید که زهکشی خوبی دارد آن را با خاک مناسب پر کنید، سپس بذرها را به مدت 24 ساعت در آب ولرم خیس کنید. پس از انجام این مراحل بذر را در عمق مناسبی از خاک گلدان بکارید و روی آن را با لایه نازکی از خاک نرم و کود بپوشانید و گیاه را آبیاری کنید. پس از گذشت مدت زمانی بذر جوانه می زند و سر از خاک بیرون می آورد. زمانی که گیاه به اندازه کافی رشد کرد می توانید گلدان گیاه را تعویض یا به زمین سطح کشت منقل کنید.
ارتفاع گل کالاتیا :
ارتفاع این گیاه بین 30 تا 100 سانتیمتر می باشد.
فاصله کاشت بذر گل کالاتیا :
فاصله کاشت بذر 30 تا 60 سانتیمتر می باشد.
عمق کاشت بذر گل کالاتیا :
عمق کاشت بذر 0.5 تا 2 سانتیمتر است.
خاک مناسب رشد گل کالاتیا :
برای رشد به خاک حاصلخیز و غنی نیاز دارد. خاکهای کم اسیدی و مخلوطی از خاک باغچه، ماسه و خاک برگ برای رشد این گیاه مناسب می باشد. خاک باید از زهکشی مناسبی برخوردار باشد.
دمای مورد نیاز گل کالاتیا :
دمای مناسب برای رشد این گیاه 20 تا 30 درجه سانتی گراد می باشد. تا دمای 16 درجه سانتی گراد را در فصل زمستان تحمل می کند.
زمان گلدهی گل کالاتیا :
گلدهی این گیاه فصل بهار و تابستان می باشد.
مقدار آبدهی گل کالاتیا :
به آبیاری متوسطی نیاز دارد.
نور گل کالاتیا :
از گیاهان آفتاب دوست می باشد که برای رشد به افتاب کامل نیاز دارد.
کالاتیا (Calathea) گیاهی دائمی و همیشه سبز و بومی کشور برزیل است. برگ های آجدار این گیاه در سطح فوقانی به رنگ سبز تیره و در قسمت زیرین به رنگ زرشکی است و گل های زیبای آن با گلبرگ های انبوه …
کالاتیا (Calathea) گیاهی دائمی و همیشه سبز و بومی کشور برزیل است. برگ های آجدار این گیاه در سطح فوقانی به رنگ سبز تیره و در قسمت زیرین به رنگ زرشکی است و گل های زیبای آن با گلبرگ های انبوه و فشرده به رنگ زرد مایل به نارنجی است. گلدان کالاتیا را باید در مکانی سایه – روشن و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید؛ چون آفتاب شدید باعث سوختگی و رنگ پریدگی برگ ها می شود.
خاک مناسب برای رشد و نگهداری این گیاه مخلوطی از یک قسمت خاکبرگ، یک قسمت خاک باغچه، یک قسمت کمپوست و یک قسمت ماسه است. در گلدان کالاتیا باید خاک به طور دائم مرطوب ولی نه کاملا خیس باشد چون رطوبت بیش از اندازه باعث پوسیدگی ریشه و خشک شدن خاک سبب ریزش گل ها می شود. بنابراین در طول فصل تابستان هر سه روز یک بار و در زمستان هفته ای یک بار به گلدان این گیاه آب بدهید.
مشخصات: اسم علمی این گیاه Calathea makoyana ، ازخانواده Marantaceae می‌باشد.
این جنس دارای ۱۵۰ گونه مختلف است که به عنوان گیاهان همیشه سبز دائمی در گلخانه ها پرورش داده میشودند و دارای برگهای بسیار زیبایی هستند. کالا تیا بومی برزیل است و دارای ریزوم بوده و ارتفاع آن به ۴۵ تا ۶۰ سانتی متر و گسترش آن به حدود ۳۰ تا ۴۵ سانتی متر می رسد.
برگها تخم مرغی شکل و در حدود ۱۵ سانتیمتر است. برگها در قسمت رویی سبز نقره ای با رگبرگهای مشخص، همراه با لکه های سبز تیره هستند و دمبرگهای طویلی دارند. در قسمت زیرین برگ، لکه ها به رنگ قرمز می باشند.
مراقبت: این گیاه به نور متوسط، گرمای زیاد، آبیاری معمولی، رطوبت هوای ۵۰ تا ۹۰ درصد و خاک کمی اسیدی احتیاج دارد.
کود: کود مورد نیاز کالاتیا رامیتوان به میان یک گرم در لیتر هرهفته یک بار از اردیبهشت تا شهریور مورد استفاده قراداد.
خاک: مخلوطی از خاک برگ، تورب، خاک باغچه با کمی ماسه ، خاک مغذی و قابل نفوذی را برای کالاتیا به وجود می آورد.
ازدیاد: این گیاه را می توان به آسانی از طریق تقسیم بوته ای که، رشد خوبی داشته تکثیر کرد. اواسط بهار تا اوایل تابستان، بهترین زمان برای این کار است. ابتدا به آرامی گیاه را از هم باز کنید. و با استفاده از یک چاقوی تیز، آن را به قسمتهایی با چند برگ تقسیم نمایید.
به طوری که هر قسمت ریشه هایی به همراه داشته باشد. سپس هر یک را به تنهایی در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر، حاوی کمپوست گلدانی با پایه پیت قرار دهید، بعد از کاشت گیاه ، آن را با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید تا رطوبت مورد نیاز گیاه تامین شود.
گلدان را دور از تابش مستقیم خورشید و در دمای ۲۰ درجه سانتگراد نگه دارید . پس از ۶ تا ۸ هفته ، گیاه شما ریشه دار می شود و باید کیسه پلاستیکی رابردارید تا در محیط طبیعی قرار بگیرد، کنترل و بازرسی مرتب هوادهی و حذف برگهای آلوده ، در زمانی که گیاه زیر کیسه پلاستیکی است، باعث می شود، برگهای نازک این گیاه دچار فساد نشوند.
عوارض و درمان: برگهای پژمرده و شفاف کالاتیا و پوشیده شدن سطح زیرین برگهای آن با تارهای عنکبوتی، به علت حمله کنه ریز قرمز می باشد. باید با سم کنه کش، طبق دستور ، گلدان را سمپاشی کنید.
اگر دیدید برگها کمرنگ هستند و زخمهای سفید پنبه ای شکل در قاعده آنها تشکیل شده است. با یک سم نفوذی هر ۱۴ روز یکبار سمپاشی نمایید تا علایم بر طرف گردد.
اگر برگهای گیاه کالاتیا به طرف پایین خم شوند، درجه حرارت محیط بالا است و هوا خشک می باشد. بنابراین باید گلدان رابه محل خنکتر منتقل کرده و آبیاری و غبار پاشی فراوان انجام دهید اشعه مستقیم آفتاب برگهای گیاه را رنگ پریده و کمرنگ می کند.
درصورتی که برگها درطول روز لوله شد و حاشیه برگها به سمت وسط خم شوند، یعنی اینکه هوا خیلی سرد است یاگیاه به آبیاری احتیاج دارد. این اتفاق درشب طبیعی است.
اگر حاشیه برگها قهوه ای و لوله می شوند هوا سرد و آبیاری منظم می باشد و اگر حاشیه برگها قهوه ای شده و سپس بریزد گیاه تشنگی می کشد. برگهای ریز کالاتیا و رشد کبد آن نیز در نتیجه کمبود مواد غذایی است. با بر طرف کردن این عوامل ، گلدان ما شاداب خواهد شد.
منبع:
