اصله پرورش گل و گیاه و درخت
Related Articles
خار مریم (نام علمی: Silybum marianum) یا همچنین شناخته شده در نزد مردم ایران با اسم مارتیغال و با نام‌های شناخته شده در جهان از قبیل نام انگلیسی خار شیری (milk thistle), marian thistle, mary thistle] یا خار اسکاتلندی.
گیاه خار مریم از رده دولپه‌ای‌ها، راسته گل‌مینا و تیرهٔ کاسنیان می‌باشد، این گیاه با بازه زمانی رشد هر یک سال یا در بعضی نژادها هر دو سال بوده و خودرو می‌باشد. شکل ظاهری معمول این گیاه، گلی با رنگهای قرمز تا بنفش و برگهایی رنگ رفته و دارای رنگ سبز مایل به زرد و به‌همراه وریدهای سفید رنگ هستند.
یکی از دلایل شهرت گیاه خار مریم، محافظت آن از کبد است. از این گیاه به عنوان درمان مکمل بیماری هایی مانند کبد چرب الکلی، کبد چرب غیرالکلی، هپاتیت و حتی سرطان کبد استفاده می‌شود. خار مریم از کبد در برابر سمومی مانند آماتوکسین یعنی ماده‌ای که از قارچ سمی وارد بدن می‌شود هم حفاظت می‌کند. اگر سم این قارچ در معده هضم شود، خطر مرگ به وجود خواهد آمد. پژوهش ها نشان می‌دهد، مصرف مکمل‌های خار مریم برای بیمارانی که مشکلات و اختلالات کبدی داشته‌اند، موجب بهبود شده است. مصرف این گیاه از تخریب کبد و التهاب آن می‌کاهد.
اثر معجزه آسای این گیاه در سم زدایی از کبد
گیاه خار مریم خواص دارویی فراوانی دارد و از خواص مهم این گیاه سم زدایی از کبد است.
شکل ظاهری و ترکیبات شیمیایی خار مریم
این گیاه در طول دوره رشد خود، ۳۰ تا ۲۰۰ سانتی‌متر قد کشیده و دارای شکل تقریباً مخروطی شکل بوده. بوته این گیاه به‌طور میانگین تا ۱۶۰ سانتی‌متر قطر رشد داشته‌است. ساقه این گیاه معمولاً دارای حالت پنبه‌ای در دور خود بوده و بیشتر فضای این ساقه توخالیست. برگهای این گیاه معمولاً دارای شکل مستطیلی یا به شکل نیزه در دور خود و پراکنگدی آن‌ها معمولاً چندبرگی یا دو برگی است. سرگل خوش‌رنگ این گیاه ۴ تا ۱۲ سانتی‌متر عرض و پهنا داشته. در نیمکره شمالی این گیاه از ماه خرداد تا اواسط شهریور و در نیمکره جنوبی این گیاه از آذر تا اوایل بهمن می‌روید. دانه این گیاه رنگ سبز تیره یا در بعضی نژادها سیاه می‌باشد و کاسه این گل که دانه‌ها در آن قرار می‌گیرند رنگ زرد مانندی دارد.
دانه این گیاه، داری تقریباً ۴ تا ۶ درصد سیلیمارین و عصاره این گیاه حاوی ۶۵–۸۰ درصد سیلیمارین و ۲۰ تا ۳۵ درصد اسید چرب می‌باشد. سیلیمارین این گیاه دارای هفت نوع فلاونولیگنان (سیلیبین نوع A، سیلیبین نوع B، ایزوسلیبین نوع A، ایزوسلیبین نوع B، سیلیکریستین، ایزوسلیکریستین و سیلیدیانین) و یک تاکسیفولین (زردینه یا رنگ ساز زرد) می‌باشد.
در گذشته این گیاه در پزشکی سنتی چینی به عنوان یک پاک‌کننده درون، سم زدا، نرم‌کننده کبد و مقوی برای کیسه صفرا بوده‌است.اگرچه خاصیت درمانی این گیاه هنوز ناشناخته است، خار مریم بعضی مواقع از برای بیماری‌های کبد (زردی ویاهمان یرقان، سیروز و هپاتیت) تجویز می‌شود، آزمایش‌های علمی بر روی حیوانات حاکی از این اینست که سیلیمارین موجود در این گیاه می‌تواند دارای خاصیت هپاتوپرتکتیو باشد، یعنی خاصیتی که باعث می‌شود سلول‌های کبد از سموم محافظت بشوند.
سازمان تحقیقات در مورد سرطان کشور انگلیس می‌گوید: در اینترنت مواردی مشاهده شده که اذعان می‌کنند این گیاه برای کاهیدن سرعت رشد بعضی نمونه سلول‌های سرطانی بسیار مفید است، اما هیچ مدرکی دال بر اثبات این موارد نیست.همچنین در مطالعاتی اثرات ضد چسبندگی داخل شکمی (ناشی از جراحی‌های داخل شکمی و لگنی) عصاره خارمریم با توجه به خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی آن به اثبات رسیده‌است.
برای حیوانات مضر است
به علت موجود بودن پتاسیم نیترات در این گیاه، مشاهده شده که خوردن خار مریم برای گله گاوها و گوسفندان مضر می‌باشد. وقتی این گیاه توسط نشخوارکنندگان خورده می‌شود، باکتری موجود در معدهٔ این حیوانات ساختار مواد شیمایی را می‌شکند و باعث تولید نیترات یونی می‌شود. در نتیجه نیترات یونی همگلوبین را به متهیموگلبین تبدیل کرده و از انتقال اکسیژن جلوگیری می‌کند. نتیجه این اتفاقات باعث آسفیکسی یا اختناق می‌شود.
عوارض خار مریم
اگر خار مریم را به شکل خوراکی مصرف کنید، مشکلی به وجود نمی‌آید. در پژوهش‌هایی که افراد در طولانی‌مدت، دوز بالایی از این گیاه را مصرف کرده بودند، هیچ‌گونه عوارض جانبی خاصی به وجود نیامده بود. اگر هم مصرف خار مریم عوارضی داشته باشد، بیشتر در ناحیه روده‌ها و به صورت اسهال، حالت تهوع یا نفخ شکم خود را نشان می‌دهد.
- زنان باردار: اطلاعاتی درباره اثرات مصرف خار مریم برای زنان باردار وجود ندارد؛ پس احتیاط در مصرف آن شرط عقل است.
- افراد دچار حساسیت گیاهی: مصرف خار مریم می‌تواند برای کسانی که به گیاهان خانواده کاسنی حساسیت دارند، مشکلاتی ایجاد کند.
- افراد مبتلا به دیابت: خاصیت کاهش قند خون خار مریم می‌تواند موجب افت قند خون شدید افراد مبتلا به دیابت شود.
- افراد با شرایط خاص: خار مریم دارای خواص استروژنی است؛ پس امکان دارد وضعیت بیماری‌های حساس به هورمون مانند سرطان سینه را وخیم‌تر کند.
طرز تهیه دمنوش خار مریم
برگ و دانه خار مریم – 1 قاشق چای خوری
آب جوش – 1 فنجان
عسل طبیعی – 1 قاشق چای خوری
روش درست کردن
برگ و دانه های خشک شده گیاه خار مریم را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید و بگذارید 3 تا 5 دقیقه بماند تا دم بکشد.
دمنوش شما آماده است، یک قاشق چای خوری عسل را به آن اضافه کرده و بنوشید.
میزان مصرف دمنوش خار مریم
توصیه می شود که روزانه حداکثر تا 2 فنجان چای خار مریم را استفاده کنید.
- امروزه از بذر و برگ های این گیاه برای تهیه قرص و کپسول های مکمل، پودر، تنتور، عرق و دمنوش استفاده می شود
- برگ های این گیاه را به عنوان جایگزین اسفناج و به صورت خام و پخته شده برای تهیه خورش و انواع سالاد سبزیجات به کار می برند
- ریشه گیاه را به صورت خام و پخته شده استفاده می کنند
- دانه های این گیاه را به صورت خام برای تهیه انواع سالاد و ترشی به کار می برند.
خواص این گیاه برای پوست صورت
1. جوان سازی پوست صورت
مقادیربالای آنتی اکسیدان های موجود در این گیاه به کاهش رادیکال های آزاد بدن کمک کرده و با رفع چین و چروک به جوان سازی پوست صورت و رفع لکه های تیره پوستی کمک می کند.
2. ضد آفتاب طبیعی
تحقیقات اولیه نشان می دهد که سیلیمارین موجود در خار مریم از پوست در برابر اشعه مضر نور خورشید محافظت کرده و خطر ابتلا به التهاب پوست و آفتاب سوختگی را کاهش می دهد.
